خواجه نصیرالدین توسی

گردآورنده: مرضیه دلیری اصل

محمد بن محمد بن حسن توسی ملقب به نصیرالدین که او را معلم ثالث نامیده اند، در سال 597 هجری در توس متولد شد. در کودکی قرآن و علم صرف و نحو و اشتقاق را آموخت. فقه و اصول و حدیث را از پدرش فراگرفت. در جوانی به نیشابور رفت و از محضر اساتید دانشمندی تحصیل علم کرد. ...

ادامه نوشته

علاء الدین محمد(امام ماقبل آخر الموت)

وقتی جلال الدین حسن مشهور به نومسلمان در سال618 هجری درگذشت تنها پسرش علاءالدین محمد جانشین او شد و چون هنوز خردسال بود، وزیر پدرش نیاباً اداره امور را به دست گرفت. مادر علاءالدین یکی از چهار زنی بود که جلال الدین از میان دختران امرای گیلان به زنی گرفته بود. او خواهر کیکاووس، حاکم «کوتم» (کُهدُم) بود. ....

ادامه نوشته

تموچین

چنگیزخان که نام مغولی اش تموچین است، در سال 549 هجری در چنگیزخان که نام مغولی اش تموچین است، در سال 549 هجری در مغولستان متولد شد. پدرش یسوکای بهادر، رئیس قبیلۀ قیات، از قبایل مغول بود. اجداد چنگیزخان و طوایف مطیع شان از مدت ها پیش، خراج گذار امپراتوران چین بودند. اما یسوکای بهادر که قدرتمند شده بود امپراتور چین از او وحشت داشت و در صدد جلوگیری از او برآمد که یسوکای بهادر بر او غالب شد و دیگر از زیر یوغ امپراتوران چین بیرون آمده و مستقل شد. تموچین سیزده ساله بود که پدرش وفات یافت و چون جمعی از قبایل مغول اطاعت از او را نپذیرفتند او برای مطیع کردن آن ها بسیار تلاش کرد و بر آن ها غلبه یافت. تموچین با اونگ خان رئیس قبیلۀ کرائیت که قبلاً با پدرش الفتی داشتند، رابطۀ دوستی برقرار کرد. اما این دوستی چندان نپایید زیرا اونگ خان از قدرت یابی روزافزون تموچین بااطلاع بود و در صدد قتل او برآمد. تموچین از این حیله باخبر شده و با اتباع خود گریخت. اونگ خان سپاهی به دنبال او گسیل کرد و در جنگی که درگرفت تموچین پیروز شد. این واقعه بر اعتبار و محبوبیت او افزود و بسیاری از قبایل دیگر حکم او را پذیرفتند و به فرمانش درآمدند. از این زمان به بعد تموچین خود را چنگیزخان نامید و به همین نام معروف شد. 

مسجد و مدرسه آقابزرگ (کاشان)

گردآورنده: مهدیه برادران قاسمی

این بنا واقع در خیابان فاضل نراقی کاشان می باشد. ساختمان این مدرسهمربوط به دورۀ قاجاریه است که با سرمایه شخصی به نام حاج محمد تقی خانبان طی سالهای 1250 تا 1260 قمری جهت استفاده نماز جماعت و درس و بحث داماد خود ملامهدی نراقی دوم، برادر ملا احمد نراقی ملقب به آقابزرگ بنا شده و بدین نام معروف شده است. تمامی این بنا از جمله گنبد که جزو بزرگترین گنبدهای آجری است با آجر ساخته شده و تزئینات به کار رفته در این بنا عبارت است از: کاشیکاری، آجرکاری، کتیبه های نفیس گچی و کاشی، مقرنس کاری، خطاطی ثلث و نستعلیق و نقاشی؛ که نقاشی این مدرسه توسط استاد محمدباقر قمصری صورت گرفته است. کتیبه های خطوط مسجد توسط اساتید برجسته خوشنویس کاشان ازجمله: محمد ابراهیم....

ادامه نوشته

خاکساریه

فرقه ای هستند از فقراء که منسوبند به درویشی موسوم به سیدجلال الدین حیدر و از این رو جلالی هم خوانده می شوند. فقرای این طایفه بیشتر «طالب» و «رسائل» هستند و به مناقب خوانی روزگار می گذرانند. مراسم سخنوری و سردمداری هم غالباً کار آن هاست. خاکساریه در تهران و خراسان و فارس و بعضی بلاد دیگر پراکنده و مخصوصاً در اواخر قاجاریه شهرت داشتند.

حفصه (همسر پیامبر)

حفصه دختر عمربن خطاب، ابتدا زوجۀ خنیس بن عبدالله بود. بعد از آن که خنیس وفات یافت عمر او را به عقد پیامبر درآورد. او با اخلاق و رفتار خود پیامبر و اهل بیت را می آزرد به حدی که پیامبر یک بار او را طلاق داد و به اصرار برخی رجوع کرد. در جنگ جمل خواست با عایشه همراه شود اما برادرش عبدالله مانعش شد. اما وقتی لشگر امام علی(ع) به ذی قار رسیدند عایشه این خبر را در نامه ای به او داد، و او با امید از بین رفتن امام، کنیزان و مغنی ها را جمع کرد و به شادی پرداخت. آیه دهم سوره تحریم که مربوط به نافرمانی زنان حضرت نوح و لوط  است، به خاطر رفتارهای ناشایست حفصه و عایشه بر پیامبر(ص) نازل شد. او در سال 45 هجری وفات یافت.

ام سلمه

نام او هند، پدرش ابی امیّه، مادرش عاتکه دختر عبدالمطلب بود. همسر اول او پسر خاله اش ابوسلمه بن عبدالاسد بن مغیره بود. چون به اسلام گروید همراه ام سلمه به حبشه هجرت کرد. بعد از بازگشت از حبشه بر اثر زخمی که در جنگ اُحُد بر او وارد شد، بعد از مدتی شهید شد. بعد از آن ابوبکر و عمر جداگانه از ام سلمه خواستگاری کردند؛ ولی او اجابت نکرد. در سال جهارم هجری به عقد پیامبر(ص) درآمد. او بارها عایشه را به پیروی از علی(ع) نصیحت کرد اما عایشه به خاطر زیبایی ام سلمه به او حسادت کرده و به حرف هایش اعتنا نمی کرد. بعد از رحلت خدیجه بااتفاق فاطمه بنت اسد مراقبت فاطمه(س) را بعهده گرفت. وی در سال 62-63 هجری قبل از جنگ جمل درگذشت.

خسیدیم (chossidim یاhossidim = زهاد، اولیاء)

نام فرقه ای است عرفانی که یکی از زبانیان یهود در اروپای شرقی موسوم به اسرائیل من العازر و مشهور به بِشت besht در اواسط قرن هجدهم میلادی پدید آورد. وی بنا بر مشهور، اهل کرامات هم بوده و طریقۀ او در اروپای شرقی رواج داشته است. عنوان خسیدیسم در حدود قرن سوم و چهارم قبل از میلاد نیز معرف فرقه ای از زهاد و یهود بوده است که در رعایت مناسک و آداب شرعی دقت و اهتمام بسیار داشته اند.

فابرژه

جواهرساز معروف روسیه که اصالتاً فرانسوی بود. او زیباترین جواهرات دنیا را می ساخت و از سراسراروپا، امریکا و ژاپن به او مراجعه می کردند در فروشگاه او مجسمه سلاطین معروف روسیه به ارتفاع سه تا چهار سانتی متر ساخته و مرصع می شد و چنان شبیه شخصیت اصلی بود که به راحتی شناخته می شد. هم چنین گل ها و جانواران مختلف روسیه را با قطعه های جواهر می ساخت. مشتریان او عموماً اشراف و خانواده های سلطنتی روسیه و اروپا بودند.

سن سینود

سازمان مرکزی کلیسای ارتدکس روسیه که موارد ارتداد را مورد تحقیق قرار داده و بعد از مسلم شدن ارتداد هر مرد یا زن او را به صومعه ای می فرستادند تا اصلاح شود. اما او را مانند اسپانیای قدیم شکنجه نمی کردند؛ فقط محکوم به توقف در یک صومعه می شد و بعد از اصلاح شدن، به آن ها اجازه داده می شد که صومعه را ترک کنند.

ماریه قبطیه

ماریه دختر شمعون قبطی بود که همراه با ...خواهرش شیرین و یک خواجه که برادر ماریه به نام ماپور بود و هزار مثقال طلا و بیست جامه حریر و درازگوشی به نام یعفور و قاطری به نام دُلدُل، در سال هفتم هجری از سوی پادشاه اسکندریه به رسم هدیه برای پیامبر(ص) فرستاده شد. پیامبر ماریه را به همسری خود برگزید و در محلۀ عالیه (که آن را مشربۀ ام ابراهیم گویند) منزلی برای او تهیه کرد. از او پسری به نام ابراهیم به دنیا آمد که در کودکی درگذشت. ماریه بعد از پیامبر در سال پانزدهم هجری وفات یافت.

عیساویه (عیساوه)

فرقه ای از صوفیه هستند که در شمال آفریقا به ويژه در مراکش، زوایا و تشکیلاتي دارند. این طایفه به صوفی اي به نام محمدبن عیسی منسوبند و در قرن دهم هجری می زیسته اند و از اعراب اندلس بوده اند. عیساویه در فاس، مکناسه، تونس، الجزایر و حتّی طرابلس شهرت و نفوذ داشتند. شهرت آن ها مخصوصاً به سبب اعمال عجیب شان بود. این طایفه در بعضی مراسم و جشن های خود گوشت خام را حتّی با پوست و موی می خورند، و در مواقع بروز طاعون بی ترس و احتیاط میان بیماران می روند و مخلصانه در علاج و مداوی آن ها می کوشند و این نکته اخیر از اسباب محبوبیت آن ها در بین عامه بوده است. همچنین رقص های دسته جمعی آن ها هم که به بیخودی می انجامید و در آن حال عقرب زنده و خورده شیشه را می بلعند و خنجر و نشتر به بدن فرو می کنند معروف است.  

استارتز

کشیشان دوره گرد روسیه که ژولیده و کثیف بوده و از صدقه مردم روزی می گذرانده و در روسیه متداول بودند. آن ها در زمستان پابرهنه بر برف راه می رفتند. حتّی برخی از آن ها زنجیری به پا داشتند که مردم از شنیدن صدای آن نزدیک شدن یک استارتز را متوجه می شدند. آن ها مدعی بودند برای کمک به درماندگان به این شیوه زندگی می کنند. این کشیشان را در امریکا ایوان جلیست (انجیلی، اهل انجیل) می گفتند.

مراسم عید پاک در روسیه

در روسیه بزرگترین عید مذهبی، عید پاک بود.از چند روز قبل از عید مردم اعم از

ادامه نوشته

در این وبلاگ شما می توانید بهترین پژوهش ها را با موضوعات تاریخی

مطالعه نمایید و مقالات خود را با موضوعات تاریخی برای ما ارسال کنید تا پس از

تایید با نام شما درج نماییم.

با تشکر (مرکز تحقیقاتی تاریخ سازان