شرح زندگانی استاد نقی لطفی
شرح زندگانی استاد نقی لطفی
استاد نقی لطفی در خطه‌ی مازندران متولد گردید. تاریخ دقیق تولدش 25 مرداد 1326 مطابق با 29 رمضان 1366 است. اما شناسنامه ایشان متعلق به 2 فروردین 1327 می‌باشد. نام خانوادگی لطفی را از جدشان لطف‌اله به ارث برده‌اند. شناسنامه‌اش صادره از ساری است اما خودش بزرگ شده‌ی گرگان می‌باشد.
دوره‌ی پیش دبستانی و آمادگی را در زمانی که کودکستان نبود، در ملاّخانه‌ای قدیمی گذراند. در خرداد سال 1340 ششم ابتدایی را در گرگان، در دبستان نمونه‌ی میهن به پایان رسانید. بعد از طی سیکل اول در دبیرستان ایرانشهر، در سیکل دوم وارد رشته‌ی ادبی در دبیرستان ابن سینا شد و بر وسوسه‌ی رفتن به دبیرستان نظام غلبه کرد و در خرداد 1346 دیپلم گرفت. در همان سال در کنکور ورودی دانشگاه مشهد در دو رشته‌ی تاریخ و ادبیات شرکت کرده و در هر دو رشته قبول شد و در رشته‌ی تاریخ ثبت نام نمود. بعد از فارغ‌التحصیلی در خرداد 1350 وارد خدمت نظام وظیفه گردید. بعد از اتمام دوره‌ی آموزشی از مرکز پیاده‌ی شیراز با درجه‌ی افسری در نیروی دریایی خرمشهر خدمت نظام خود را به پایان رسانید. در دوران خدمت در نیروی دریایی بود که زبان ایتالیایی را از یکی از درجه‌داران کادر آموزشی تحت تعلیم خود آموخت. به همین منظور پس از اتمام دوره‌ی نظام، در بهار سال 1352 برای ادامه‌ی تحصیل، عازم کشور ایتالیا گردید. پس از گذراندن دوره‌های عالی و زبان ایتالیایی از دانشگاه پروجا Proja به دانشگاه پادوآ Padoa در شمال ایتالیا وارد شد و مشغول تحصیل در رشته‌ی تاریخ دوره‌ی رنسانس ایتالیا گردید. اما زمانی که به نوشتن تز فوق دکترا مشغول بود، به وی اطلاع دادند که به عنوان فارغ‌التحصیل ممتاز دانشکده‌ی ادبیات مشهد انتخاب شده و مشمول دریافت بورس جهت ادامه‌ی تحصیل گردیده است. لذا به منظور دریافت بورس مذکور، تحصیلات خود را در ایتالیا که مورد قبول دانشگاه مشهد نبود، نیمه تمام رها کرده و به ایران مراجعت نمود. پس از کسب موفقیت در امتحان زبان اعزام دانشجو به خارج و دریافت پذیرش از دانشگاه ایست لنسینگ میشیگان Ist Lansing Mishigan ایالات متحده، به آن کشور عزیمت نمود.
استاد لطفی، پس از طی دوره‌ی تکمیلی زبان در دانشگاه جرج تاون واشنگتن دی. سی به مطالعه‌ی تاریخ دوره‌ی قرون وسطای مسیحی و بیزانس که برای آن بورس داشت، مشغول شد. پس از اتمام واحدهای دوره‌ی MA از رساله‌ی خود تحت عنوان «اصل و منشاء اولین جنگ صلیبی»، با موفقیت دفاع نمود و در آگوست 1977 فارغ‌التحصیل شد و در دانشگاه سنت لوئیس برای دوره‌ی PHD پذیرفته شد و ثبت نام کرد. ولی به علت کمی نیرو و استاد و نیاز مبرم گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد، به ایران فراخوانده شد و از سال 1356 مشغول تدریس گردید. تا با استفاده از بورس مربّی‌گری پس از یک سال مجدداً جهت ادامه تحصیل اعزام گردد. ولی به دنبال وقوع انقلاب اسلامی و نیاز مبرم گروه تاریخ و نداشتن جانشین، این امر تا یک دهه میسر نگردید. پس از آن، در سال 1368 با وجود شرکت در امتحانات اعزام دانشجوی دکتر به خارج از کشور، به رغم فقدان رشته‌ی تخصصی‌اش، در رشته‌ی تاریخ ایران قبل از اسلام شرکت نمود و با رتبه‌ی یک پذیرفته شد. اما به دلیل کارشکنی و غرض‌ورزی‌های رؤسای وقت دانشکده و دانشگاه مشهد این فرصت از دست رفت و ایشان پس از آن به دلیل کِبَر سنّ، دیگر مشمول استفاده از بورسیه‌ی دکترای اعزام به خارج نگردید.
علی‌الدوام در گروه تاریخ این دانشکده تاریخ اروپا و عمومی را هم‌چنان تدریس نمود. در سال تحصیلی 58ـ59 یک سال به انتخاب دانشجویان مدیر گروه تاریخ شد. و این تنها سمت اداری و آموزشی ایشان بود. در سال 1369 به عنوان استاد ممتاز دانشکده ادبیات انتخاب شده و لوح تقدیر دریافت نمود. در سال 1372 به عنوان استاد موفق انتخاب و حکمی دریافت نمود. وی همچنین با دانشگاه کار و دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد همکاری داشته است. در طول دوران تدریس کتاب‌ها و مقالات، متعددی تألیف و ترجمه نموده و مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های چندی توسط ایشان صورت گرفته است. و در سال 1369 سخنرانی بسیار مهمی تحت عنوان «تدارکات ایدئولوژیک انقلاب و شریعتی» به مناسبت سیزدهمین سال درگذشت دکتر شریعتی در دانشکده ادبیات مشهد ایراد نموده است. وی، در 2 مهرماه 1386 از خدمت استادی بازنشسته شد و پس از آن ندرتاً به فعّالیت پژوهشی می‌پردازد. ایشان به زبان‌های ایتالیایی و انگلیسی مسلط است و به زبان لاتین و عربی آشنایی دارد و در اصطلاح دو زبانه می‌باشد.
مصاحبه توسط: مهدیه برادران قاسمی