بنای اولیه باغ فین به قبل از اسلام و با تمدن سیلک پیوند خورده است که تمدن سیلک پیوندی ناگسستنی با چشمه جوشانی دارد که در بالای باغ جاری است، و به چشمۀ سلیمانیه معروف است. از زمان های بس دور درپایین این چشمه، باغی وجود داشته است که کمی پایین تر از باغ فعلی بوده و براثر زلزله ای که درسال 982 ه.ق روی داد باغ به کلی ویران شد. به دستور شاه عباس صفوی بعد از سال 1000 ه.ق باغی در مکان فعلی که در حقیقت قسمتی از باغ قدیمی بود ساخته شد.
ازسال 1135 ه.ق بعد از حمله افاغنه، آبادانی باغ رو به رکود گرائید ولی با دستور کریم خان زند به خصوص با ساختن عمارتی که به نام خلوت کریم خانی در ضلع جنوبی باغ قرار دارد، باغ فین رو به آبادانی گذاشت. ولی با زلزله معروف سال 1192 قمری باغ نیز آسیب کلی دید که پس از آن یعنی از سال 1200 قمری، با روی کارآمدن سلسله قاجار به خصوص دورۀ فتحعلی شاه برای مرمت باغ  اقداماتی گرفت. ساختمان شتر گلوی فتحعلی شاهی در ضلع جنوب غربی باغ و حمام سلطنتی بزرگ که در مجاورت حمام اولیه ساخته شد از آثار آن می باشد.
با آغاز مشروطیت بخاطر وضعیت دفاعی بنای باغ، این مکان پناهگاه اشرار ویاغیان گشت و 14 سال یاغیان مصالح و اشیای گرانبهای آن را به یغما بردند. از وقایع مهم تاریخی در این باغ می توان به جشن تاجگذاری رسمی شاه اسماعیل صفوی و نیز قتل امیرکبیر در این باغ اشاره کرد.
بررسی اجمالی ابنیه باغ فین
سردرب، دیوارها و برجها: مجموعه باغ فین حدود 2500 مترمربع مساحت دارد که در بدو ورود به این مجموعه با ساختمان رفیع سردرب ورودی برخورد می کنیم. این قسمت از باغ در دوره صفویه بنا گذاشته شده است. این بنا دارای دو طبقه است که طبقه تحتانی شامل هشتی و دالان ورودی به باغ با اتاقهای جانبی، و طبقه فوقانی شامل سالن وسیع و زیبایی است که چشم انداز خوبی بر اطراف دارد. در اطراف باغ از جمله در طرفین سردرب، دیواری به ارتفاع پنج شش متر وهفت برج دیده می شود.
شترگلوی عباسی: پس از ورود به باغ و گذشتن از خیابان باصفایی که در وسط آن نهر آب زیبایی که همیشه آب از فواره های فیروزه ای آن درفوران است و درختان سرو زیبایی در دوطرف آن سر به فلک کشیده اند؛ اولین ساختمانی که جلب توجه می کند شترگلوی عباسی است که به دستور شاه عباس بزرگ ساخته شده است. درجلوی این بنا حوض وسیعی دیده می شود و در پشت این بنا نیز حوضچه ای قرار دارد که از کف آن آب فوران می کند، این بنا در دو طبقه و به گونه ای ساخته شده است که ازهر طرف باغ می توان به آن وارد شد.
در میان این ساختمان نیز حوضچه ای است که آب چشمه با طرحی جالب موسوم به شترگلو درآن فوران می کند. بر روی دیوارها و سقف این بنا آثار نقاشی دورۀ صفوی با تصاویری از شکارگاه و شاهزادگان می باشد، این ساختمان قبلا به صورت سه طبقه و طبقه بالای آن به صورت کلاه فرنگی بوده است.
شترگلوی فتحعلی شاهی: این بنا که در جنوب باغ واقع است به دستور فتحعلی شاه ساخته شده و شامل شترگلو و صفّه مجاور و دارای دو حیات خلوت در قسمت شرق و غرب آن است که کف صفّه تماماً از سنگ مرمر مفروش و سقف آن به طرز جالبی نقاشی شده است که هنوز قسمت هایی از آن دیده می شود.
اندرونی کریمخانی و اتاق شاه نشین: این بناها مجموعه مسکونی است که در جنوب باغ و در مغرب شترگلوی فتحعلی شاهی قرار دارد و در سال1176قمری به دستور کریم خان و به همت آقا سلیم آرانی حاکم وقت کاشان ساخته شده که شامل چند اتاق تودرتو و حیاط و باغچه ای کوچک است که گفته می شود امیرکبیر40 روز در این ساختمان زندگی کرده است. درمقابل اتاق شاه نشین حوضچۀ زیبایی است که دارای منافذ متعدد و منظمی است که آب چشمه سلیمانیه فین به طرز جالبی در آن فوران می کند.
حمام ها(حمام کوچک و بزرگ): درقسمت جنوبی باغ، دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک و بزرگ معروف است، حمام کوچک از آثار دورۀ صفویه و همراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شده است. حمام بزرگ در دوران قاجاریه به وسیله فتحعلی شاه ساخته شده است.
حمام بزرگ مخصوص امرا و حمام کوچک اختصاص به استفاده خدّام داشته است. در هریک از حمام ها قسمت هایی شامل ورودی، گرمخانه، آب نما، خزینه، محل نظافت و سربینه(رختکن) به چشم می خورد.
کانال هایی جهت تعویض آب خزینه ها وحوضچه ها در کف حمام ها وجود دارد. دیوار حمام ها با عایق رطوبتی مخصوص ــ ماسه آهک یا ساروج ــ پوشانده شده است.